Samuel Beckett – Cascando

Samuel Beckett 1976 by Jane Bown

ΕΠΙΛΟΓΗ-ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΘΑΛΕΙΑ ΜΕΛΗ-ΧΩΛΛ

Σάμιουελ Μπέκετ (Samuel Beckett, 1906-1989): Ἰρλανδός θεατρικός συγγραφέας, μυθιστοριογράφος, ποιητής, δοκιμιογράφος. Λογοτεχνικό ρεῦμα: μοντερνιστής, θέατρο τοῦ παραλόγου. Πένα τολμηρή, βαθιά πεσιμιστικός λόγος, πού συχνά μετριάζεται ἀπό ἕνα καυστικό χιοῦμορ. Ὡστόσο, ὁ «πεσιμισμός» τοῦ Μπέκετ δέν ἀναφέρεται τόσο στήν ἀνθρώπινη κατάσταση, ὅσο σέ μιά κατεστημένη πολιτιστική καί κοινωνική δομή, πού συγκρούεται μέ τήν ἔμφυτη ἀνθρώπινη αἰσιοδοξία, καί τελικά τῆς ἐπιβάλλεται ἀποχαυνωτικά.

Στά τελευταῖα του ἔργα πραγματεύεται τά θέματά του μέ ἕνα ἔντονα κρυπτικό καί ἐλλειπτικό ὕφος. Εἴκοσι θεατρικά ἔργα: Eleutheria (1940), Waiting for Godot (1952), Act Without Words (1956), Endgame (1957), Happy Days (1960), Come and Go (1965), Rockaby (1981), Ohio Improptu (1981), What Where (1983) κ.ἄ. Ὀκτώ μυθιστορήματα: Murphy (1938), Molloy (1951), The Unnamable (1953) κ.ἄ. Διηγήματα: More Pricks Than Kicks (1934), Stories and Texts for Nothing (1954) κ.ἄ. Νουβέλες, δοκίμια: Proust (1931) κ.ἄ. Ποίηση: Whoroscope (1930), Collected Poems in English and French (1977), What is the Word (1989) κ.ἄ. Ἔργα γιά τό ραδιόφωνο, τήν τηλεόραση καί τόν κινηματογράφο: Film (1965). Μεταφράσεις: Anna Livia Plurabelle (1931), What is Surrealism? Selected Essays (André Breton) κ.ἄ. Τό 1969 τοῦ ἀπονεμήθηκε τό Νομπέλ Λογοτεχνίας. Ἀξίζει νά σημειώσουμε πώς ὁ Σ. Μπέκετ μέ ποίηση ἔκανε τήν εἴσοδό του στήν τέχνη τῆς γραφῆς, καί μέ ποίηση ἔκλεισε τή συγγραφική του καριέρα. Τό δέ ποίημά του «What is the Word», μετάφραση τοῦ ὁποίου φιλοξενεῖται στό παρόν τεῦχος, ἀποτελεῖ τό τελευταῖο γραπτό του κείμενο. Στίς 22.12.1989 πέθανε στό Παρίσι καί ἡ σορός του ἀναπαύεται στό Κοιμητήριο τοῦ Μονπαρνάς.

ΓΝΩΜΙΚΟ

Νά περνᾶς τά χρόνια τῆς μάθησης ξοδεύοντας
δυνάμεις ὑπέρ τοῦ χρόνου περιπλάνησης
σ’ ἕναν κόσμο πού γυρίζει τήν πλάτη εὐγενικά
στό ἄξεστον τῆς μάθησης

Ο ΓΥΠΑΣ

σέρνει ἀπ’ ἄκρη σ’ ἄκρη τ’ οὐρανοῦ τήν πείνα του
γιά τό κρανίο μου κέλυφος οὐρανοῦ καί γῆς

ἐφορμᾶ στούς πρηνεῖς πού ἆρον ἆρον
πρέπει νά ἄρουν τή ζωή τους καί νά περπατήσουν

ὑπό τή χλεύη κάποιου ἱστοῦ πού ἴσως νά μήν ἐξυπηρετεῖ
μέχρις ὅτου πείνα γῆ καί οὐρανός γίνουν ψοφίμια

Ο ΖΥΓΟΣ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ

Τά χείλη τοῦ πόθου της εἶναι γκρίζα
καί ἀνοίγουν σέ σχῆμα θηλιᾶς μεταξωτῆς
πού ἀπειλεῖ νά προξενήσει
μία ἐλαφρά λάγνα πληγή.
Βαριεστημένα λυμαίνεται
εὐαίσθητα ἀνήμερα πλάσματα
πού τό ‘χουν καμάρι νά σπαράσσονται
ἀπό τήν ἐπικίνδυνη συσπείρωση τῆς ὀμορφιᾶς της.
Ὅμως ἐκείνη θά πεθάνει καί ὁ βρόχος της
πού μέ τόση ὑπομονή τυλίγει
τήν ἐξημερωμένη ἄγρυπνη θλίψη μου
θά κοπεῖ καί θά χάσκει
θλιβερή ἡμισέληνος.

ΑΤΙΤΛΟ

ἔρχονται
διαφορετικές καί ἴδιες
μέ τήν καθεμία εἶναι διαφορετικό καί ἴδιο
μέ τήν καθεμία ἡ ἀπουσία ἀγάπης εἶναι διαφορετική
μέ τήν καθεμία ἡ ἀπουσία ἀγάπης εἶναι ἴδια

ΔΙΕΠΠΗ

πάλι ἡ ὕστατη ἄμπωτις
τό νεκρό βότσαλο
ἡ στροφή κατόπιν τά βήματα
πρός τά φῶτα τά παλαιικά

ΑΤΙΤΛΟ

ἡ πορεία μου βρίσκεται στήν ἄμμο πού πέφτει
ἀνάμεσα στά χαλίκια καί τόν ἀμμόλοφο
ἡ θερινή βροχή κυλάει ἐπάνω στή ζωή μου
ἐπάνω μου ἡ ζωή μου τρέπεται σέ φυγή ἀναζητώντας
τήν ἀρχή της τό τέλος της

ἡ γαλήνη μου βρίσκεται ἐκεῖ στήν ἀχλή πού ὑποχωρεῖ
ὅταν ἴσως παύσω νά διασκελίζω αὐτά τά μακρά ἀσταθή
κατώφλια
καί ζήσω τό διάνυσμα μιᾶς πόρτας
πού ἀνοίγει καί κλείνει

Για να διαβάσετε τα υπόλοιπα ποιήματα, αγοράστε το τεύχος.